سرمایه در گردش، مقصد اصلی تسهیلات بانکی؛ سهم اندک تولید و اشتغال

Donate Logo خواهشمندیم برای پیشرفت سایت حمایت مالی کنید.


مدار اقتصادی:


الهام غلامی، پژوهشگر اقتصادی با اشاره به روند رو به رشد تسهیلات‌دهی شبکه بانکی و اثر آن بر تولید به مدار اقتصادی گفت: تسهیلات‌دهی شبکه بانکی در سه‌ماهه نخست سال ۱۴۰۴ نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد ۴۲.۸ درصدی داشت و از  ۱۲۴۳.۹ هزار میلیارد تومان به ۱۷۷۶ هزار میلیارد تومان رسید.


او با اشاره به ارتباط مستقیم میان افزایش نرخ تورم و رشد تقاضا برای نقدینگی، ابراز داشت: هرچند رشد اعطای تسهیلات به ثبات تولید کمک می‌کند، اما این رشد چشمگیر نیازمند نظارت دقیق است تا از انحراف منابع به سمت فعالیت‌های غیرمولد جلوگیری شود. از سوی دیگر کنترل بیش از حد نقدینگی از طریق محدودسازی تسهیلات، به ویژه در شرایط کمبود پول، می‌تواند منجر به افزایش نرخ سود بانکی و نرخ‌های بازار شود و در نهایت می‌تواند مانعی برای تولید باشد. البته بانک مرکزی در این برهه از زمان به این واقعیت پی برده است.


غلامی با بیان اینکه تاکنون آمار رسمی مربوط به رشد نقدینگی در سه‌ماهه نخست سال از سوی بانک مرکزی منتشر نشده، خاطرنشان کرد: در غیاب این داده‌ها، قضاوت قطعی درباره رابطه میان تسهیلات پرداختی و افزایش تولید زودهنگام است. انتشار آمار تفکیکی و تحلیل‌های اقتصادی در ماه‌های آینده می‌تواند تصویر روشن‌تری از وضعیت اقتصادی کشور ارائه دهد.


این پژوهشگر اقتصادی، با اشاره به سیاست تأمین مالی هدفمند بانک مرکزی، تأکید کرد که هدایت اعتبار باید در راستای ارتقاء سرمایه‌گذاری و تولید باشد. افزایش صرف تسهیلات بدون توجه به نحوه توزیع آن نمی‌تواند نشانه‌ای از تأمین مالی هدفمند تلقی شود.


او تصریح کرد: بررسی‌های نشان می‌دهد که حدود ۸۵ درصد از تسهیلات اعطایی، معادل ۱۱٬۴۵۲ هزار میلیارد ریال، به سرمایه در گردش اختصاص یافته است. این سهم در بخش صنعت و معدن حتی از ۹۰ درصد نیز فراتر رفته است، در حالی که تنها ۱۴ درصد از تسهیلات به ایجاد، توسعه و اشتغال اختصاص یافته‌اند.


این پژوهشگر اقتصادی با بیان اینکه بخش عمده‌ای از تسهیلات صرف تأمین نیازهای جاری بنگاه‌ها مانند خرید مواد اولیه و پرداخت حقوق شده، افزود: این نوع تسهیلات در کوتاه‌مدت به حفظ فعالیت‌های اقتصادی کمک می‌کند، اما نمی‌تواند به تنهایی موجب رشد و توسعه اقتصاد در بلندمدت شود.


او همچنین تاکید کرد که تمرکز بر سرمایه در گردش نه‌تنها به افزایش ظرفیت تولیدی منجر نمی‌شود، بلکه ممکن است با افزایش تقاضا بدون رشد عرضه کالا و خدمات، موجب تورم و کاهش قدرت خرید شود.


غلامی با اشاره به اینکه سرمایه در گردش، به خودی خود به بهبود بهره‌وری در بنگاه‌ها کمکی نمی‌کند، تصریح کرد: برای ارتقای بهره‌وری، سرمایه‌گذاری در فناوری‌های نوین، آموزش نیروی کار و بهبود فرآیندهای تولید ضروری است و اگرچه تسهیلات سرمایه در گردش می‌تواند به حفظ اشتغال موجود کمک کند، اما نقش آن در ایجاد اشتغال جدید و مستمر، به‌ویژه در بخش‌های مولد و پیشرفته، بسیار محدود است.



منبع

پیمایش به بالا