خواهشمندیم برای پیشرفت سایت حمایت مالی کنید.
اقتصاد ۲۴:
اقتصاد۲۴- سرمایه‌گذاری در بازار طلا همواره یکی از روش‌های محبوب ایرانیان برای حفظ ارزش دارایی در برابر تورم و نوسانات اقتصادی بوده است. در سال‌های اخیر ابزار‌های مالی نوینی مانند گواهی سپرده شمش طلا و صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا وارد بازار سرمایه ایران شده‌اند و امکان خرید و فروش طلا بدون نیاز به حمل‌ونقل فیزیکی را فراهم کرده‌اند. با وجود شباهت‌های این دو ابزار، تفاوت‌های مهمی میان آنها وجود دارد که آگاهی از آنها برای هر سرمایه‌گذار ضروری است.
گواهی سپرده شمش طلا چیست؟
گواهی سپرده شمش طلا اوراق بهاداری است که نشان‌دهنده مالکیت مقدار مشخصی شمش طلا در انبار‌های مورد تأیید بورس کالای ایران است. سرمایه‌گذاران می‌توانند با خرید این اوراق، به‌طور غیرمستقیم صاحب شمش طلا شوند و در صورت تمایل، با مراجعه به انبار امکان تحویل فیزیکی آن را نیز داشته باشند. این گواهی‌ها معمولاً بر پایه شمش‌های استاندارد بانک مرکزی و با عیار مشخص منتشر می‌شوند.
بیشتر بخوانید: گواهی سپرده شمش طلا چیست؟
صندوق طلا چیست؟
صندوق طلا نوعی صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله (ETF) در بورس است که دارایی‌های خود را عمدتاً بر پایه اوراق گواهی سپرده طلا و ابزار‌های مبتنی بر طلا تشکیل می‌دهد. در واقع صندوق‌های طلا سرمایه‌های خرد افراد را جمع‌آوری کرده و آن را در گواهی‌های سپرده طلا و قرارداد‌های آتی طلا سرمایه‌گذاری می‌کنند. واحد‌های این صندوق‌ها در بورس قابل خرید و فروش است و سرمایه‌گذاران می‌توانند به‌سادگی همانند سهام آنها را معامله کنند.
تفاوت در ماهیت گواهی سپرده شمش طلا و صندوق طلا
یکی از اصلی‌ترین تفاوت‌ها در ماهیت این دو ابزار است. گواهی سپرده شمش طلا بیانگر مالکیت مستقیم فرد بر مقدار مشخصی طلاست، اما صندوق طلا یک نهاد سرمایه‌گذاری است که منابع جمع‌آوری‌شده را در ابزار‌های مبتنی بر طلا مدیریت می‌کند. به همین دلیل، گواهی سپرده بیشتر مناسب افرادی است که می‌خواهند به شکل مستقیم مالک طلا باشند، در حالی که صندوق طلا گزینه‌ای برای کسانی است که مدیریت حرفه‌ای دارایی را ترجیح می‌دهند.
تفاوت در نقدشوندگی گواهی سپرده طلا و صندوق طلا
نقدشوندگی یکی از عوامل مهم در انتخاب ابزار سرمایه‌گذاری است. گواهی سپرده شمش طلا معمولاً حجم معاملات پایین‌تری نسبت به صندوق‌های طلا دارد و این موضوع می‌تواند بر سرعت خرید و فروش اثر بگذارد. از سوی دیگر، صندوق‌های طلا به دلیل حضور فعال بازارگردان‌ها و حجم بالای معاملات، نقدشوندگی بهتری دارند و سرمایه‌گذاران می‌توانند به راحتی واحد‌های خود را در بازار بفروشند.
تفاوت در میزان ریسک گواهی سپرده شمش طلا و صندوق طلا
گواهی سپرده شمش طلا به طور مستقیم به قیمت جهانی طلا و نرخ ارز وابسته است و ریسک آن تنها ناشی از نوسانات قیمت این دو عامل است. اما در صندوق‌های طلا علاوه بر این موارد، ریسک مدیریت صندوق نیز مطرح است. به عبارت دیگر، عملکرد مدیر صندوق می‌تواند در میزان سود یا زیان سرمایه‌گذار اثرگذار باشد. هرچند صندوق‌ها معمولاً با تنوع‌بخشی به دارایی‌ها بخشی از ریسک را کاهش می‌دهند.
تفاوت در امکان تحویل فیزیکی طلا
یکی دیگر از تفاوت‌های مهم این دو ابزار، قابلیت تحویل فیزیکی است. گواهی سپرده شمش طلا این امکان را فراهم می‌کند که سرمایه‌گذار در صورت تمایل، به انبار مراجعه کرده و طلای خود را به صورت شمش دریافت کند. اما در صندوق‌های طلا چنین قابلیتی وجود ندارد و سرمایه‌گذار تنها می‌تواند واحد‌های صندوق را در بورس خرید و فروش کند. این ویژگی گواهی سپرده برای افرادی که قصد دارند در نهایت طلای فیزیکی در اختیار داشته باشند اهمیت زیادی دارد.
تفاوت در سرمایه اولیه مورد نیاز
برای خرید گواهی سپرده شمش طلا معمولاً باید مبلغی نزدیک به ارزش یک شمش کامل یا کسری از آن پرداخت شود که می‌تواند رقم قابل توجهی باشد. اما صندوق‌های طلا با مبالغ اندک نیز قابل خریداری هستند و همین موضوع باعث شده افراد با سرمایه‌های کوچک‌تر هم بتوانند در بازار طلا سرمایه‌گذاری کنند. بنابراین، صندوق‌های طلا گزینه مناسبی برای سرمایه‌گذاران خرد محسوب می‌شوند.
تفاوت در کارمزد و هزینه‌های جانبی
کارمزد معاملات در گواهی سپرده شمش طلا معمولاً بالاتر از صندوق‌های طلاست و علاوه بر آن، در صورت تحویل فیزیکی شمش هزینه انبارداری و مالیات نیز به سرمایه‌گذار تحمیل می‌شود. در مقابل، صندوق‌های طلا تنها شامل کارمزد خرید و فروش واحد‌ها هستند و هزینه جانبی چندانی ندارند. از این رو، صندوق‌ها برای سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت کم‌هزینه‌تر به شمار می‌آیند.
تفاوت گواهی سپرده شمش طلا و صندوق طلا
انتخاب بین این دو ابزار بستگی به اهداف و شرایط سرمایه‌گذار دارد. اگر فردی قصد دارد مالکیت مستقیم طلا داشته باشد و در آینده شمش فیزیکی را تحویل بگیرد، گواهی سپرده انتخاب مناسب‌تری است. اما اگر فردی به دنبال سرمایه‌گذاری با مبالغ کمتر، نقدشوندگی بیشتر و مدیریت حرفه‌ای است، صندوق‌های طلا گزینه‌ای بهینه محسوب می‌شوند.